skip to Main Content
EEN BIJZONDERE KLANK…

23 oktober 2022
Kathelijn van Dongen

 

Ontdekkingsreis naar een vrije stem via een bijzondere klank

De klanken die we gebruiken bij het zingen worden onderverdeeld in klinkers, oftewel vocalen, en medeklinkers, oftewel consonanten. De belangrijkste klinkers zijn OE, O, E, I en A. Er is een grote variatie aan medeklinkers, bijvoorbeeld B, D, M, N (stemhebbende medeklinkers) en P, T, F, S (stemloos). Elke klank heeft zijn eigen klankruimte en zijn eigen werking, zowel op degene die zingt als op de toehoorder. Elke klank kan je helpen in je ontdekkingsreis naar een vrije stem, in het bijzonder de klank die ik hier bespreek en waarvoor hier klankoefeningen staan. 

Een bijzondere klank

Een klank die bijzonder krachtig werkt bij het vrij maken van de stem, is een klank die verwant is aan M, maar die tot voor kort geen naam had. We hebben deze klank MJ genoemd omdat deze kan worden gezien als een combinatie van M en J. Zie voor meer informatie https://klankcoach.com/ Als leerling van Lokaal Zes, heb je deze vorig jaar met Sinterklaas als chocolade letter gekregen.
Bij de klank MJ wordt de nasale stemhebbende M gelijktijdig geleid door de brede ontspannen tong tegen het verhemelte van de glijklank J. De stemgeving van de klank is dan ook vergelijkbaar met de stemgeving van M, echter met tegelijkertijd de beweeglijke tong geheel tegen het verhemelte. Dit is de tongstand in ontspanning. M-klank en J-tongstand vinden tegelijkertijd plaats.
MJ is een essentiële nuance van M door de combinatie van de tong tegen het verhemelte en de M-klank die alle cellen van het lichaam in trilling brengt en de bloedsomloop stimuleert. De MJ-klank brengt ons tevens sterke resonantie in de voorhoofdsholte vanuit een ontspannen tong de mondholte. Het is een genot om deze klank te laten klinken. MJ brengt essentieel lichtheid, geeft met een weldadige toonvorming als basis voor zang, en werkt heel sterk in de verbinding met de klinkers.

Er is geen letterweergave van in het Nederlands of andere ons bekende talen, daarom hebben we er deze ligatuur voor gemaakt. Deze letter heeft een sierlijke beweeglijkheid die het stromen van de klank weergeeft. Het symbool heeft de geaardheid van M, en tegelijkertijd het stromende, weerspiegelt in de tilde. Voor meer informatie over de vormgeving zie https://klankcoach.com/

 

Klankoefeningen

Oefening 1 Vrije beweging

Deze eerste oefening bestaat uit het vrij bewegen in toonhoogte en volume op de MJ klank. Let er daarbij op dat je tong ontspannen tegen het verhemelte ligt, en probeer je bewust te worden van het gevoel dat de klank je geeft in heel je lijf.

Oefening 2 Klankruimte verkennen


Met deze oefening verken je de klankruimte van MJ op verschillende toonhoogten.

Oefening 3 Soepel zingen

Een fijne oefening die je met de MJ kunt doen: Leg je tong in rustpositie, alsof je bijvoorbeeld nog wat chocolade van een reep proeft op je gehemelte. De tong is zodanig ontspannen, dat ze altijd in staat is te bewegen. Begin op een g en ga dan steeds een toon lager tot de C en daarna start je weer een halve toon hoger. Je zult merken dat dit een weldaad voor je stem is en het zingen soepel en gemakkelijk gaat.

Verbinding met vocalen

MJ is een klank die bijzonder krachtig werkt in de verbinding tussen de vocalen en op weg naar een vrije stem. Alle klinkers kennen hun eigen specifieke ‘vocaalruimte’: de adembewegingsruimte in het lichaam die bij iedere specifieke klinker hoort als deze wordt gevormd. Zo werkt de vocaal OE op het bekken tot ongeveer 4 cm onder de navel, de vocaal E werkt als vibrerende klinker op de flanken die zich zijdelings uitzetten, en de vocaal I vooral op schouders, hals en hoofd. Zie voor een gedetailleerde beschrijving van vocaal-ademruimten het boek van Ilse Middendorf De ervaarbare adem. MJ vormt een uitstekende verbinding tussen twee vocalen en helpt ons om het onderscheid tussen de vocaalruimten te ervaren op een ontspannen manier. 

Oefening 4 Verbinding tussen MJ en OE

In deze klankoefening wordt MJ gebruikt om een ontspannen OE te zingen.

Oefening 5 verbinding MJ met IE

Deze oefening verbindt de MJ met de vocaalruimte i

Tot slot

Na het doen van de oefeningen ben je aan het zingen gegaan met een nieuwe klank! Hopelijk levert het jou ook een ontdekking op die weer deur opent naar een comfortabeler zingen.

Vocal Coaching biedt een training in lichaamsgewaarwording, lichaamsbewustzijn en het spelenderwijs aansturen van je lijf. Vocal Coaching kan je helpen vrijer te spreken of te zingen in een veilig en gebalanceerd lijf. Tijdens de coaching werken we aan de hand van spreekteksten, songs, liederen en aria’s en met lichaamsgerichte oefeningen. Ben je benieuwd wat Vocal Coaching voor jou kan betekenen? Neem contact met me op en we gaan samen op ontdekkingstocht! 

 

Back To Top